همچنان فرصت سوزی می شود
این مطلب امروز در روزنامه ایران منتشر شده است:
همچنان فرصت سوزی می شود
دکتر فردین علیخواه-جامعه شناس
در آخرین یادداشتی که چند ماه قبل در همین روزنامه(ایران) نوشته بودم تأکید کردم که با گسترش سریع استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در بین ایرانیان، موضوع ماهواره فراموش شد.
واقعیت آن است که شبکه های ماهواره ای فارسی زبان در یکجا توقف نکرده و در رقابت با یکدیگر مدام در جستجوی افزایش جذابیت جهت نگه داشتن مخاطب فعلی و جذب مخاطبان جدیدند. به دلیل همین رقابت هاست که در خصوص شبکه های ماهواره ای؛ هر سال یک موضوع یا مسأله جدید برای بحث، در رسانه های جمعی و در بین فعالان فرهنگی مطرح می شود. یکسال ورود شبکه فارسی بی بی سی، یکسال ورود شبکه فارسی وان ، یکسال شبکه من و تو، و یکسال هم شبکه های جم. باز به همین دلیل است که میزان بینندگان هر یک از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان دچار فراز و نشیب می شود. یکسال فارسی وان بینندگان بیشتری را به خود جذب می کند و یکسال شبکه موسیقی پی ام سی. یکسال من و تو پربیننده می شد و یکسال شبکه های جم. منظور آن است که رقابت بین این شبکه ها برای جذب مخاطب بسیار جدّی است. جذب بازیگران داخل کشور جهت ایفای نقش در سریال های تولیدی گروه جم از آخرین اقداماتی است که در همین راستا صورت گرفته است. بیان پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و رسانه ای تولید سریال فارسی با ایفای نقش بازیگرانی که چهرۀ آنان برای بینندگان داخلی آشناست را به فرصتی دیگر موکول می کنم. نکته قابل تأمل آن است که هر روز دایرۀ فعالیت شبکه های ماهواره ای فارسی زبان وسیع تر می شود و با ظهور پدیدۀ « گروه-شبکه ها » در یکی دو سال اخیر، تلاش بر آن است تا تقریبا هر سلیقه ای، نیاز خود را در شبکه های متنوع و رنگارنگ هر گروه-شبکه بیابد. قطعا ایفای نقش بازیگران داخل کشور در این شبکه ها بر میزان استقبال مخاطبان از شبکه های ماهواره ای خواهد افزود و در این شرایط امکان رقابت رسانه های داخل کشور با شبکه های ماهواره ای دشوار خواهد شد. البته اجازه بدهید جمله ام را اصلاح کنم. منظورم از رقابت رسانه های داخلی فقط صدا و سیما بود. چون انحصار پخش برنامه های رادیویی و تلویزیونی در انحصار این سازمان است. نباید تصور کنیم که دامنۀ فعالیت این شبکه ها در همین نقطه متوقف خواهد شد. آنان به دنبال جذب مخاطب بیشتر و در نتیجه جذب آگهی بیشتر و برگشت سرمایه اند. سال بعد موضوع جدید دیگری برای بحث روی میز قرار خواهد گرفت و درباره مسأله دیگری ابراز نگرانی خواهیم کرد. پرسش آن است که به جز ابراز نگرانی، چه تدبیر یا طرح جدّی یا جدیدی برای رقابت با این شبکه ها آماده شده است؟
از سال 1378 به شکل متمرکز در خصوص شبکه های ماهواره ای مطالعه و تحقیق می کنم. در نوشته ها و مصاحبه های مختلفی که با خبرگزاری ها و مطبوعات داشته ام همواره تأکید کرده ام که فراهم کردن زمینۀ تأسیس رادیو و تلویزیون خصوصی یکی از اولین (و نه تنها) راه برای رقابت با شبکه های ماهواره ای فارسی زبان است. در سه دورۀ گذشته مجلس شورای اسلامی طرح ها و پیشنهادهایی در این خصوص تهیه شد ولی به هیچ نتیجه عملی نرسید. حدود پنج سال قبل در مصاحبه های بیان داشتم که متأسفانه شاهد ظهور مخاطبی هستیم که در دستگاه تلویزیون خود امکان دریافت شبکه های صدا و سیما را ندارد و تعمدا هم به دنبال حل مشکل نیست و با همان شبکه های ماهواره ای نیازهایش را برطرف می کند. در این مدت صدا و سیما شبکه های رادیویی و تلویزیونی مختلفی تأسیس کرده است. شبکه هایی که نه کسی از آمدنشان خبر دار می شود و نه از رفتن شان!
پدیدۀ نوظهور گروه-شبکه های ماهواره ای در حال گسترش است. پای بازیگران داخل کشور هم به این شبکه ها باز شده است. به جای ابراز نگرانی تلاش کنیم فضای رسانه ای کشور به ویژه در عرصه پخش برنامه های رادیویی و تلویزیونی رقابتی تر شود.
لینک مطلب:
http://www.ion.ir/News/61913.html
